W czym problem?

Wbrew pozorom zdefiniowanie problemu nie jest wcale łatwym zadaniem. Już samo w sobie może być stronnicze i wskazujące kierunek myślenia, albo tak niejasne i zagmatwane, że w gruncie rzeczy trudno będzie oprzeć się na nim, biorąc je jako punkt wyjścia do podejmowania dalszych decyzji. Co zatem jest problemem? Problemem widzianym ze swojej perspektywy - i z perspektywy innych.

Chłodna analiza pozwala na uporządkowanie mglistych przeczuć i przyjrzenie się temu, co się wydaje. Do pierwszych przemyśleń wystarczy krótki kwestionariusz, np.: Skąd wiadomo, że problem istnieje? Jakie są jego symptomy? Co jest przyczyną/źródłem problemu? Co przeszkadza w jego rozwiązaniu? Jak ważny jest ten problem? Dla kogo jest ważny? Jak pojawił się problem - kiedy i kto go zauważył jako pierwszy? Chwila zastanowienia i już coś się zaczyna układać. Można przejść do formułowania istotnych kryteriów, które powinny zostać uwzględnione przy rozwiązaniu problemu. Ważne, gdy kryteria te uwzględniają różne punkty widzenia, bo takie podejście otwiera drogę do osiągnięcia porozumienia.